Staw biodrowy

Koksartroza, znana również jako artroza stawu biodrowego, jest przewlekłą, degeneracyjną chorobą stawową, charakteryzującą się stopniowym uszkodzeniem i degradacją chrząstki stawowej. Choroba ta prowadzi do zmian zwyrodnieniowych w obrębie panewki i głowy kości udowej, co skutkuje bólem, ograniczeniem zakresu ruchu oraz sztywnością stawu. Główne objawy koksartrozy to przewlekły ból biodra, nasilający się podczas aktywności fizycznej, oraz sztywność, zwłaszcza po okresie spoczynku. Z biegiem czasu dochodzi do upośledzenia funkcji mięśni pośladkowych i ograniczenia mobilności, co znacznie wpływa na jakość życia pacjenta.

Patogeneza koksartrozy jest złożona i obejmuje czynniki mechaniczne, takie jak przeciążenie stawu, oraz biologiczne, w tym zmiany w metabolizmie chrząstki. Choroba często rozwija się w wyniku procesów starzenia się organizmu, jednakże czynniki ryzyka obejmują także urazy biodra, dysplazję stawu, czynniki genetyczne oraz pewne schorzenia metaboliczne, takie jak otyłość.

Diagnostyka koksartrozy opiera się na badaniu klinicznym, historii medycznej pacjenta oraz badaniach obrazowych, głównie rentgenowskich, które pozwalają ocenić stopień zaawansowania choroby. Leczenie obejmuje zarówno metody zachowawcze, takie jak leki przeciwzapalne, fizjoterapia i zmiany w stylu życia, jak i interwencje chirurgiczne, w tym endoprotezoplastykę biodra, szczególnie w zaawansowanych stadiach choroby. Celem leczenia jest łagodzenie objawów, poprawa funkcji stawu oraz spowolnienie postępu choroby.

Endoprotezoplastyka stawu biodrowego, znana także jako operacja wszczepienia endoprotezy stawu biodrowego, to procedura chirurgiczna polegająca na zastąpieniu uszkodzonego stawu biodrowego sztucznym zamiennikiem. Celem tego zabiegu jest przywrócenie funkcji stawu, złagodzenie bólu i poprawa jakości życia pacjentów cierpiących na zaawansowane stany zwyrodnieniowe, takie jak koksartroza, czy uszkodzenia wynikające z urazów.

Operacja ta polega na usunięciu zniszczonej głowy kości udowej oraz panewki stawu biodrowego i zastąpieniu ich sztucznymi elementami, zwykle wykonanymi z metalu, ceramiki lub tworzyw sztucznych. Sztuczna głowa kości udowej jest umieszczana na metalowym trzpieniu, który jest mocowany w kości udowej, natomiast sztuczna panewka jest umieszczana w kości miednicznej.

Po operacji pacjenci przechodzą przez okres rehabilitacji, który obejmuje fizjoterapię i ćwiczenia wzmacniające, mające na celu przywrócenie pełnej mobilności, siły i funkcji stawu biodrowego. Wczesne i skuteczne zarządzanie bólem oraz odpowiednia rehabilitacja są kluczowe dla szybkiego powrotu do zdrowia i poprawy ogólnej funkcji ruchowej pacjenta. Endoprotezoplastyka stawu biodrowego jest uważana za jedną z najbardziej skutecznych procedur w zakresie ortopedii, znacznie poprawiającą jakość życia pacjentów z ciężką artrozą i innymi chorobami stawu biodrowego.

Zapalenie kaletek okolicy stawu biodrowego prowadzi do bólu i ograniczenia ruchomości. Choroba ta jest często wywołana przez przewlekłe przeciążenia, urazy, nadużywanie stawu lub związane jest z innymi schorzeniami reumatycznymi.

Ból związany z zapaleniem kaletek jest zazwyczaj odczuwalny w okolicy bocznej biodra, promieniując niekiedy do uda lub pośladka. Może nasilać się przy długotrwałym siedzeniu, wstawaniu z pozycji siedzącej, chodzeniu lub podczas ruchów rotacyjnych biodra.

Diagnostyka zapalenia kaletek obejmuje wywiad medyczny, badanie fizykalne oraz badania obrazowe, takie jak rezonans magnetyczny (MRI), które pomagają wykluczyć inne możliwe przyczyny bólu biodra.

Leczenie zwykle koncentruje się na łagodzeniu bólu i zapalenia, często za pomocą leków przeciwzapalnych oraz fizjoterapii, w tym ćwiczeń wzmacniających i rozciągających. W niektórych przypadkach może być zastosowana terapia za pomocą zastrzyków kortykosteroidowych bezpośrednio do miejsca zapalenia. Ważne jest także unikanie czynności wywołujących ból i przeciążenie stawu. W przypadku braku poprawy po zastosowaniu tych metod, może być rozważona interwencja chirurgiczna. Zapalenie kaletek stawu biodrowego jest stanem, który można skutecznie leczyć, jednak wymaga to zindywidualizowanego podejścia do każdego pacjenta.

Cieśń panewkowo-udowa (FAI) występuje, gdy głowa kości udowej ma nadmierny kontakt kostny z panewką stawu biodrowego. W takiej sytuacji może dojść do uszkodzenia obrąbka stawowego, co skutkuje sztywnością i bólem biodra, a także może prowadzić do rozwoju artrozy. Wyróżnia się dwa główne typy FAI. Pierwszy jest spowodowany deformacją głowy kości udowej, która ma bardziej owalny niż okrągły kształt, co powoduje tarcie przy kontakcie z krawędzią panewki. Drugi typ cieśni występuje, gdy panewka ma nieprawidłowy kształt i zbyt mocno otacza głowę kości udowej, co również prowadzi do tarcia. Możliwe jest także występowanie kombinacji tych dwóch typów.

Większość pacjentów z FAI odczuwa ból lub sztywność w pachwinie lub przedniej części uda, co często nasila się podczas zginania biodra lub w pasie, na przykład podczas jazdy na rowerze, wiązania butów lub długiego siedzenia. Diagnoza opiera się na wielu czynnikach, w tym historii medycznej, badaniu fizykalnym oraz obrazowaniu. Konieczne jest wykonanie zdjęć rentgenowskich, w tym specjalnych ujęć oceniających ten nieprawidłowy kształt stawu biodrowego.  Często wymagane jest również wykonanie rezonansu magnetycznego (MRI) w celu oceny tkanek miękkich, obrzęku oraz chrząstki stawowej.

Tendinopatia mięśni pośladkowych,  to powszechna dolegliwość dotykająca ścięgien mięśni pośladkowych, które są odpowiedzialne za ruch stawu biodrowego i stabilizację miednicy. Ścięgna te są mocnymi pasmami tkanki łączącymi mięśnie z kośćmi.

Tendinopatia pośladkowa najczęściej występuje u osób w wieku 30-50 lat i częściej dotyka kobiet niż mężczyzn. Może być spowodowana powtarzającym się przeciążeniem ścięgien mięśni pośladkowych, co może wynikać z takich aktywności jak bieganie, skakanie, wchodzenie po schodach lub długotrwałe siedzenie.

Objawy tendinopatii pośladkowej obejmują ból i tkliwość w pośladkach, szczególnie po zewnętrznej stronie biodra. Ból może nasilać się podczas aktywności i po długotrwałym siedzeniu. Może również wystąpić sztywność i osłabienie w biodrze.

Diagnoza tendinopatii pośladkowej zazwyczaj opiera się na badaniu fizykalnym. Lekarz sprawdza tkliwość w pośladkach i może zlecić dodatkowe badania, takie jak ultrasonografia czy rezonans magnetyczny (MRI), aby wykluczyć inne przyczyny bólu

Większość osób z tendinopatią pośladkową wyzdrowieje po leczeniu, jednak może to zająć kilka tygodni lub nawet miesięcy, aby ból całkowicie ustąpił. Wczesna diagnoza i leczenie mogą pomóc zapobiec dalszemu uszkodzeniu ścięgien i poprawić proces zdrowienia.